วิธีการเพิ่ม Reference ใน Latex

Posted on: 03/02/2025

1. การสร้าง reference

หากคุณกำลังทำเล่มโปรเจ็ค หรือเขียนเปเปอร์งานวิจัยอยู่ ปัญหาที่น่าปวดหัวที่สุดนอกเหนือจากเนื้อหาก็คือ การเขียนอ้างอิง เพราะวิธีการเขียนอ้างอิงนั้นมีอยู่หลายประเภท เช่น APA, MLA, Harvard, Chicago และ IEEE โดยที่แต่ละแบบก็มีวิธีการเขียนที่แตกต่างกันออกไป หรือก็คือต่อให้อ้างอิงสิ่งเดียวกัน แต่วิธีการเขียนก็ไม่เหมือนกัน นอกจากนี้ก็ยังขึ้นอยู่กับประเภทของงานที่ใช้อ้างอิงด้วย ตัวอย่างเช่น หากเราใช้การอ้างอิงแบบ IEEE การอ้างอิงหนังสือ และการอ้างอิงเว็บไซต์ การอ้างอิง journal และ conference ก็ล้วนแต่มีรูปแบบการเขียนที่แตกต่างกันออกไปทั้งสิ้น

ฟังดูแล้วน่าปวดหัวเลยใช่ไหมละ

ดังนั้นผมมีวิธีง่ายๆ มานำเสนอ นั่นก็คือการใช้งานเว็บ BibGuru นั่นเอง ซึ่งวิธีการใช้งานก็ง่ายแสนง่ายครับ ตามที่ผมเขียนอธิบายไว้ในรูปด้านล่างเลย

ตรงช่องค้นหาด้านบน ถ้าเราค้นหาข้อมูลประเภทอะไร ก็ให้คลิกให้ตรงประเภท เช่น ถ้าผมจะค้นหาเปเปอร์ ก็ให้คลิกมาที่แท็บ Articles แล้วค่อยพิมพ์ชื่อเปเปอร์เพื่อค้นหา แต่ถ้าจะค้นหาหนังสือก็ไปที่แท็บ Books ถ้าต้องการอ้างอิงเว็บไซต์ ก็ไปที่แท็บ Website แล้วก็อป URL ของเว็บนั้นมาวาง แค่นี้ก็เรียบร้อยแล้วครับ

2. การนำ reference ไปใช้งาน

วิธีที่ 1 ก็อปวาง

ไม่ว่าคุณจะเขียนงานโดยใช้ word หรือ latex คุณสามารถก็อปอ้างอิงที่มันแสดงไปวางไว้ในงานของคุณได้เลยครับ โดยข้อความอ้างอิงเหล่านั้นที่แสดงออกมาจะถูกจัดรูปแบบตามสไตล์ที่คุณเลือกเอาไว้แล้วโดยอัตโนมัติ

ตัวอย่างเช่นการก็อปไปใส่ไว้ในไฟล์ latex (.tex)

รูปที่ 1 ตัวอย่างการก็อปไปวางไว้ในไฟล์ latex (.tex)

วิธีที่ 2 ดาวน์โหลดไฟล์ bib หรือ ris ไปใช้งาน

หากใครเขียนงานโดยใช้โปรแกรม latex วิธีนี้จะค่อนข้างสะดวก โดยให้เราไปดูใน template latex ที่เราใช้งานอยู่ว่ามันใช้การอ้างอิงแบบไหน ตัวอย่างเช่นโปรแกรมที่ผมใช้คือ TexStudio และใช้ template ของ iEEE ไฟล์อ้างอิงที่ใช้จะเป็นไฟล์ .bib ดังนั้นผมก็ต้องเลือกโหลดแบบ bib

เมื่อโหลดเสร็จให้เราเปิดไฟล์ .bib ขึ้นมาเช็คสักหน่อยนะ ถ้างานวิจัยที่เราอ้างอิงมีชื่อ title หรือ author ที่ยาวเกินไป จนข้อความถูกปัดไปขึ้นบรรทัดใหม่ เวลาคอมไพล์ในโปรแกรมมันจะ error ให้เราปรับชื่อ title และ author ให้ขึ้นมาอยู่ในบรรทัดเดียวกันให้หมด

ตัวอย่างเช่น

รูปที่ 2 จัดข้อมูลไฟล์ bib ให้อยู่ในบรรทัดเดียวกัน

จากนั้นนำ bib file ไปไว้ในโฟลเดอร์เดียวกันกับไฟล์ .tex ที่เราต้องการใช้อ้างอิงไฟล์นี้ แล้วแก้ไขโค้ดในส่วนอ้างอิงดังนี้

หากใครใช้การอ้างอิงจาก bib ไฟล์ ให้ใช้โค้ดดังนี้

\section*{Acknowledgment}
...

\bibliographystyle{IEEEtran} % or use plain, abbrv, alpha, etc.
\bibliography{ref.bib} % references.bib

\end{document}

หากใครไม่ได้ใช้ bib file และเลือกก็อปไปวางเอง โครงสร้างของไฟล์จะเป็นแบบนี้ ตามที่แสดงในรูปที่ 1 ดังนั้นส่วนที่แตกต่างกัน ก็คือส่วนที่ผมทำเป็นตัวหนาเอาไว้นั่นเอง

\section*{Acknowledgment}
...

\begin{thebibliography}{00}
...
...
...
\end{thebibliography}

\end{document}

จากนั้นรันไฟล์ตามลำดับดังนี้

1. รัน tex file

2. รัน bib file

3. รัน tex file ในข้อ 1 อีกรอบ

   
   

วิธีการรันในโปรแกรม TexStudio

1. ไปที่เมนู Tools > compiles (F6) ซึ่งการรันครั้งแรกอาจมี error ไม่ต้องตกใจ เพราะเรารันเพื่อให้ได้ไฟล์ .aux เท่านั้น

2. ไปที่เมนู Tools > Bibliography (F8) เพื่อคอมไฟล์ bib file ซึ่งจะทำให้โปรแกรมรู้ว่างานที่เราใช้อ้างอิงมีชื่ออะไรอยู่บ้าง ดังนั้นเราต้องรัน F8 ทุกครั้งที่เราแก้ไข bib file

3. ไปที่เมนู Tools > compiles (F6) กดคอมไพล์อีกครั้ง คราวนี้จะไม่มี error แล้ว

4. จากนั้นไปที่เมนู Tools > Bluide & View (F5) กดรันเพื่อสร้างตัวอย่างไฟล์

   
   

หมายเหตุ

หากมี error ในขั้นตอนที่ 3 และ 4 ให้ตรวจสอบว่าคุณได้มีการอ้างอิงอย่างถูกต้องในเนื้อหาหรือยัง ตัวอย่างเช่น

ข้อความในเปเปอร์เขียนเอาไว้ว่า...

... 516 million individuals globally [2]...

หากคุณเขียนโค้ดใน latex ดังนี้ เวลารันจะ error

... 516 million individuals globally [2]...

การเขียนแบบนี้จะใช้ได้ก็ต่อเมื่อคุณใช้วิธีก็อปปี้อ้างอิงไปวางไว้ในไฟล์ .tex เท่านั้น หากคุณต้องการให้โปรแกรม latex สร้างอ้างอิงให้โดยอัตโนมัติตามข้อมูลที่อยู่ในไฟล์ .bib คุณจะต้องแก้ไขโค้ดดังนี้

... 516 million individuals globally \cite{ชื่องานที่ต้องการอ้างอิง}...

โดยชื่องานที่ต้องการอ้างอิงให้คุณดูได้จากในไฟล์ bib ตัวอย่างเช่น จากรูปที่ 2 ผมต้องการอ้างอิงงานวิจัยที่อยู่ในบรรทัดที่ 13 ชื่อของงานวิจัยนี้ก็คือ Magi2020-qx ก็จะเขียนได้ดังนี้

... 516 million individuals globally \cite{Magi2020-qx}...

ถ้าหากต้องการอ้างอิงงานวิจัยมากกว่า 1 งาน ให้เขียนดังนี้

... 516 million individuals globally \cite{Magi2020-qx, DeSouza2023-ld}...

จากโค้ดข้างต้น งานวิจัยที่ถูกอ้างอิงเพิ่มเติมก็คืองานวิจัยในบรรทัดที่ 24 ในรูปที่ 2

และที่สำคัญ คุณจะต้องมีการ \cite{....} อย่างน้อย 1 ครั้งในเนื้อหาที่คุณเขียน ไม่เช่นนั้น reference จาก bib จะไม่ถูกสร้างไว้ในไฟล์ pdf ตัวอย่าง และโปรแกรมจะแจ้งเตือน error

สรุป

การสร้าง reference อัตโนมัติในโปรแกรม latex ทำได้โดยใช้ไฟล์ bib (ที่มีโครงสร้างถูกต้อง) แล้วเอาไปวางไว้ในโฟลเดอร์เดียวกันกับไฟล์ tex จากนั้นแก้ไขโค้ดในไฟล์ tex ตามที่ผมอธิบายข้างบน และรันโปรแกรมตามลำดับ เพียงเท่านี้โปรแกรม Latex ก็จะสร้าง reference ให้คุณโดยอัตโนมัติ